Cùng tìm hiểu nguyên nhân và một số biện pháp “chữa bệnh” cơ bản trước khi phải mang máy tính ra ngoài hàng.

Đã
là người dùng vi tính, chắc chắn đã có không ít lần bạn bắt gặp những
hoàn cảnh éo la như máy tính bị đơ liên tục, cứ dùng được khoảng vài
phút là treo. Tồi tệ hơn nữa là việc máy tính liên tục tự động restart
“không báo trước”. Và cuối cùng, bi thảm nhất là việc chiếc PC thân yêu
bị hiện màn hình xanh chết chóc (Blue Screen of Death) và không thể vào
được Windows.

Lúc này, nhiều người nghĩ rằng không còn lựa chọn
nào khác là… cài lại hệ điều hành hoặc mang ra ngoài hàng để nhờ sự
giúp đỡ từ các chuyên gia. Tuy nhiên, hãy bình tĩnh vì bạn hoàn toàn có
thể giải quyết được vấn đề này. Có rất nhiều nguyên nhân khiến cho máy
tính liên tục bị “đơ” hoặc bị màn hình xanh chết chóc. Trong bài viết
này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu nguyên nhân cũng như cách khắc phục chung
và cơ bản nhất cho vấn đề này.



Xung đột phần cứng, phần mềm

Đây
là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến việc máy tính
không thể khởi động và đặc biệt là hiện lên màn hình xanh. Tác nhân của
xung đột phần cứng có thể do… tất cả các loại linh kiện bên trong và bên
ngoài, từ card màn hình, RAM, chuột, bàn phím, máy in, card mạng. Tương
tự như xung đột phần cứng, xung đột phần mềm xảy ra khi bạn cài thêm
chương trình hoặc ứng dụng mới vào máy tính. Đặc biệt, xung đột phần mềm
rất dễ xảy ra đối với các loại trình điều khiển (driver) và các phần
mềm diệt virus (nếu máy tính của bạn dùng nhiều hơn 1 chương trình
antivirus).



Để
chữa trị “căn bệnh” máy tính liên tục bị màn hình xanh, hãy ấn F8 khi
khởi động Windows để truy cập vào màn hình lựa chọn khởi động. Tại đây
bạn sẽ có thể chọn khởi động theo lần cuối cùng mà máy tính chạy tốt
(Last Known Good Configuration). Nếu vẫn không khởi động được máy tính,
hãy sử dụng chế độ Safe Mode của Windows. Chế độ này sẽ giúp bạn khởi
động được hệ điều hành với những giới hạn nhất định để đảm bảo an toàn.
Sau khi truy cập được vào Windows, hãy tiến hành gỡ bỏ những phần mềm
hoặc driver vừa cài đặt.



Tiếp
theo, hãy tiến hành cập nhật tất cả những trình điều khiển cho phần
cứng mà bạn đang sử dụng. Điều này sẽ đảm bảo bạn nhận được những bản vá
lỗi mới nhất từ nhà sản xuất, và do đó, hạn chế khả năng bị xung đột.
Đối với xung đột gây ra bởi phần cứng, hãy vào Control Panel\Device
Manager. Tại đây, kiểm tra tất cả các loại phần cứng và xem phần cứng
nào bị báo hiệu bằng dấu chấm than màu vàng (có vấn đề). Tiến hành gỡ bỏ
phần cứng hoặc cập nhật driver là bạn sẽ giải quyết được vấn đề.

Windows Registry

Như
chúng ta đã biết, hệ thống Registry của Windows có cấu trúc vô cùng
phức tạp và chỉ một vấn đề nhỏ xảy ra với Registry là có thể dẫn đến sự
“khủng hoảng” cho toàn bộ hệ điều hành và máy tính. Để giải quyết những
vấn đề liên quan đến Windows Registry, cách tốt nhất là bạn nên sử dụng
phần mềm từ hãng thứ 3 như Little Registry Cleaner hay nCleaner.



Phần mềm lỗi

Những
phần mềm được lập trình cẩu thả (đặc biệt là phần mềm tinh chỉnh hiệu
năng của hệ thống) có thể gây ra những vấn đề khá nghiệm trong với máy
tính của bạn và dẫn đến lỗi màn hình xanh. Ví dụ nổi bật nhất là những
trình duyệt như Firefox hay Internet Explorer thường bị “crash” khi thực
thi những dòng lệnh được viết ra nhưng có lỗi. Bởi vậy, hãy chắc chắn
rằng mình đã sử dụng những phần mềm hoặc add-on phổ biến và đáng tin
cậy.

Phần cứng lỗi



Một
lý do nữa có thể là tác nhân gây ra lỗi màn hình xanh là nằm ở phần
cứng của máy tính, đặc biệt là bộ nhớ RAM. Ngoài ra còn phải kể đến lỗi
từ ổ cứng. Như chúng ta đã biết, ổ cứng là nơi lưu trữ tất cả các dữ
liệu quan trọng, trong đó có cả các tập tin hệ thống của Windows. Rất
nhiều trường hợp ổ cứng của người dùng bị lỗi "corrupt" và cho dù có sửa
chữa hay cài lại Windows như thế nào đi chăng nữa thì khi khởi động,
máy vẫn bị màn hình xanh. Cuối cùng, nếu như máy tính của bạn hoạt động
quá công suất dẫn đến nhiệt độ của các linh kiện phần cứng tăng cao, khả
năng Blue Screen of Death xuất hiện cũng sẽ tăng tương ứng. Bởi vậy,
hãy luôn nhớ vệ sinh máy tính định kỳ (đặc biệt là CPU và quạt tản
nhiệt).

Các tiến trình khởi động cùng Windows

Nếu
sử dụng ổ cứng không đúng cách (ví dụ rút nguồn máy tính không
shutdown, điện áp không ổn định dẫn đến ổ cứng bị shock) sẽ là nguyên
nhân gây ra tình trạng lỗi, bad sector hoặc bad cluster trên ổ cứng. Nếu
như màn hình xanh chết chóc xuất hiện nhưng không thường xuyên, bạn có
thể dự đoán lỗi nằm ở những file khởi động cùng Windows (Start-up). Để
sửa chữa, hãy sử dụng công cụ Error Checking được trang bị sẵn trong
Windows nhằm phát hiện lỗi và sửa chữa kịp thời những dữ liệu này.

Trong
bài viết sau, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn cách đọc các dòng thông báo
trên màn hình xanh và sử dụng công cụ Debug của Windows để phát hiện lỗi
một cách chính xác hơn.